Zbiory

Najcenniejsze zbiory Książnicy Pomorskiej dotyczące buddyzmu

w Skarbcu


1.    Dorje Chodpa (tyb.)
Sutra Diamentowa.
Rękopis iluminowany złotym atramentem na czarnym papierze. Obiekt unikatowy z technologicznego i artystycznego punktu widzenia jest przykładem tzw. złotej sutry (Golden Manuscript). Rękopisy tego typu zawsze stanowiły dużą rzadkość, ponieważ przygotowywane były jako egzemplarze specjalne, na przykład jako dary lub teksty ofiarne. Kompozycja tekstu jak i krój liter pokazują, że dzieło zostało wykonane ręką artysty.

Na stronie tytułowej znajdują się ręcznie malowane miniatury wizerunków Buddów. Na pierwszym folio widnieje autograf J. Ś. XIV Dalajlamy złożony srebrnym atramentem i pisany kursywą tybetańską, bardzo odmienną od czcionki drukarskiej. Koniec XVII w. (Wyniki szczegółowych badań nad tą sutrą zaprezentowane zostały w artykule Agnieszki Helman-Ważny Diamentowa Sutra ze zbiorów Książnicy Pomorskiej w Szczecinie w kontekście historycznym i artystycznym buddyjskich ksiąg pochodzących z Azji Środkowej. Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 14, nr 3-4, 2003).

Sutra Diamentowa uchodzi za jeden z najważniejszych tekstów buddyzmu Mahajany, a także dzieło, które odegrało istotna rolę w kształtowaniu się całej filozofii Dalekiego Wschodu. Jest to także pierwsze dzieło na świecie, które zostało wydrukowane w całości. W 868 roku w Chinach powstał drukowany egzemplarz tej sutry.

 

2.    Gyetongba (tyb.)
Sutra Doskonałej Mądrości w Ośmiu Tysiącach Wersetów.
Jedna z podstawowych i najobszerniejszych sutr omawiających filozofię prajniaparamity. Wydanie współczesne wykorzystujące tradycyjne matryce tybetańskie. Sutra jest bogato ilustrowana, a ilustracje te stanowią podstawę do studiów nad ikonografią buddyzmu tybetańskiego.  Na pierwszym folio znajduje się także autograf  J. Ś. XIV Dalajlamy.

 

3.    Sutra Złotego Wieku
Wydanie współczesne przy wykorzystaniu tradycyjnych matryc drewnianych. Bogato ilustrowana, jest  jedną z najważniejszych sutr buddyzmu mahajany z kręgu filozofii prajniaparamita. Stanowi również cenne źródło do badań nad ikonografią buddyzmu tybetańskiego.
   
4.    Vinaja Sutra
Powstała w Indiach w roku 1959 (?). Jeden z pierwszych druków tybetańskich na wychodźstwie, wydany w New Delhi przy pomocy Międzynarodowej Akademii Kultury Indyjskiej. Wydanie zachowuje tradycyjny format ksiąg tybetańskich, przy równoczesnym wykorzystaniu druku ruchomą czcionką.

 

5.    Teksty medytacyjne buddyzmu tybetańskiego.
Zbiór 12 rękopisów powstałych w Buriacji, z których najstarsze pochodzą z początku XIX wieku.  Wiele z nich to rzadkie teksty wykonane w misternej kaligrafii.

 

6.    Kuntzang Lamai Shalong.
Druk tybetański pochodzący z początku XX wieku. Wydany w klasycznej dla sutr formie jest jednym z najistotniejszych dzieł tradycji Dzogczen.

 

7.    Lam - rim Chen – mo.
Dzieło autorstwa Tsong Khapy (1357 – 1419) wydane po raz pierwszy w 1402 roku. Jeden z najważniejszych tekstów buddyzmu tybetańskiego. Zawiera szczegółowy opis drogi do osiągnięcia oświecenia w oparciu o szeroko rozwinięte nauki Atiśy (982 - 1054). Dzieło pozakanoniczne lecz uważane za święte. W tzw. Pekińskiej Tripitace tom 152 (cały). Ksylografia tybetańska. Wiek nie znany.

 

8.    Brgyad - stong – pa.
Przekład tybetański sanskryckiego dzieła Aśta - saharsrika - prajna - paramita. Prajniaparamita w 8000 wersetach. Pochodzi z kanonu Mahajany. W tzw. pekińskiej Tripitace zawarta w tomie 19. Wydanie mongolskie, druk tradycyjny. Wiek nie znany. Dziś rzadkość.

 

9.    Phags – pa thar – pa chen – po phyogs – su rgyas – pa zhes – bya – ba theg – pa chen - po’i mdo bzhugs – so.
Jedna z sutr Mahajany poświęcona zagadnieniom nirwany. Tekst kanoniczny. Wydanie tybetańskie. W tzw. Pekińskiej Tripitace zawarte w tomie 37. Wiek nie znany.

 

10.    Stong chen – mo  rab – tu ‘joms – pa las gsungs – pa’i smon – lam.
Wielka Sadhana Porzucenia / Zwycięstwa.
Tekst kanoniczny buddyzmu Mahajany. W tzw. Pekińskiej Tripitace zawarta w tomie 9 i kilku innych miejscach. Wiek nie znany.




Wykaz książek buddyjskich z tzw. zbiorów poniemieckich 

Książnicy Pomorskiej



1.Ăçagoshas Buddha-Carita: Buddhas Leben und Wirken, Leipzig: P. Reclam Verlag, 1894  Cf 276

2.Allgemeine Enzyklopädie der Wissenschaften und Künste..., Zweite Section H-N, T. 21, hrsg. von A. Lestien, Leipzig: Brockhaus Verlag, 1887, s. 224-227 Aa 35

3.Allgemeine Enzyklopädie der Wissenschaften und Künste in alphabetischer Folge..., T. 13 (hasła: Buddha, Buddhaismus, s. 330-336), Leipzig: Im Verlag von Johann Friedirch Gleditsch, 1824 Aa 35

4.Aus dem Lande des lebendes Buddhas, Hamburg, 1909 En 222

5.Die Balm und der rechte Weg des Lao-Tse, Leipzig 1917

6.Bauer Paul: Im Kampf um den Himalaja, Muenchen 1931 En 336

7.Bechtold Fritz: Deutsche auf Nanga Parbat: der Angriff 1934, Muenchen, 1936 En 349

8.Bockenheimer: Rund um Asien, Leipzig, 1909 En 13

9.Bosshard W.: Durch Tibet und Turkistan, Stuttgart, 1930 En 333

10.David-Neel A.: Moenche und... En 348

11.Diez E.: Entschleiertes Asien: Alte Kulturen vom Zweitstromland bis zum Gelben Fluss, Berlin u.a., 1940 Kd 819

12.Durch Asien, Bd. 1, En 210

13.Ehlers Otto F.: An indische Fürstenhöfen, T. 1, Berlin: Hermann Paetel Verlag, 1909 En 25

14.Encyclopädie oder zusammenhängender Vortrag..., T. 6: Die Auβereuropäische Geographie von Georg Simon Klüger, Berlin, Stettin, 1805, s. 339-344 Aa 33

14.Filchner Wilhelm: Quer durch Ost-Tibet, Berlin: Mittler & Sohn Verlag, 1925 En 279

15.Fortunes Robert:  Wanderungen in China während der ...

16.China und Indien, Leipzig: Dyk‘sche Buchhandlung, 1854

17.Genschow A.: Unter Chinesen und Tibetanern,1905 En 164

18.Hedin Sven D: Abenteuer in Tibet, Leipzig 1908 En 220 x2

19.Hedin Sven D.: Durch Asiens Wüsten: drei Jahre auf neuen Wegen im Pamir, Lop-Nor, Tibet und China, Bd. 1-2, Leipzig: Brockhaus Verlag, 1899 En 209,01 En 209,04

20.Hedin Sven D.: Im Herzen von Asien: 10 000 km auf unbekannten Pfaden, Leipzig, 1910 En 225 En 212

21.Herdn Edward: Koenig Asioka, Mainz 1902 Kf 28

22.Hinterindische Laender und Voelker: Reise in den Flussgebieten…, Leipzig 1880

23.Huc, Gabet: Wanderungen durch die Mongolei nach Tibet zur Hauptstadt des Tale Lama, Leipzige Verlagsbuchhandlung Carl B. Lorch, 1855 En 19

24.In Buddhas Land: Ein Bummel durch Hinterindien En 335

25.Korostovetz I.J.: Von Ginggis Khan zur Sowjetrepublik, Berlin u. Leipzig, 1926 Gi 5001

26.Landor Henry: Auf verbotenen Wegen: Reisen  und Abenteuer in Tibet, Leipzig 1905 En 215

27.Das Licht des Ostens: Die Weltanschaunungen des mittleren und fernen Asien…, Berlin u.a., 1922 Pb 718

28.Liu Yutang: Weisheit des laechelden Lebens, Stuttgart; Berlin, 1937

29.Oldenberg Hermann: Buddha: sein Leben, seine Lehre, seine Gemeinde, Stuttgart, Berlin: J.G. Cotta‘sche Buchhandlung Nachfolger, 1923 244

30.Oldenberg Hermann: Die Lehre der Upanishaden und die Anfaenge des Buddhismus, Goettingen, 1915 Pb 1001

31.Ottley W.J.: .... En 341

32.Pfeifer Moritz: Die Welt des fernen Ostens: Erlebnisse eines deutschen in den asiatischen Ländern des Stillen Ozeans, bearb. u hrsg. von Rudolf Glaser, Dresden: deutsche Buchwerkstätten Verlag, 1923 En 338

33.Proceedings of the Royal Geographical Society, Vol. IX, 1887 Ea23 (2 egz., ta sama sygnatura)

34.Reisen in Tibet und am oberen Lauf des Gelben Flusses, Jena, 1884 En 206 [2 egz.]

35.Rheinisches Conversations Lexicon oder ezyklopädisches Handwörterbuch für gebildete Stände, Bd. 7 Ir-Lon (hasło: Lama), , Bd. 11 Spess-Vog (hasło: Tibet), Cöln am Rhein: Druckerei und Verlag von Louis Brúere, 1834 Aa 38

36.Richthofen Ferdinand von: Tagebücher aus China, Hamburg, Berlin: Alfred Jansen Verlag, 1913  En 177

37. Der Orient in deutscher Forschung: Vorträge der berliner Orientalistentagung Herbst 1942, hrsg. von H. H. Schaeder, Leipzig: Otto Harrasowitz Verlag, 1944

38.Schroeder Oswald, Pflanz Ernst: Eine Reise nach Ostasien, Leipzig: Wanderer Verlag, 1905 En 167
39.Stötzner Walther: Ins unerforschte Tibet: Tagebuch der deutschen Expedition, leipzig: R.F. Koehler, 1924 En 276

40.Suzuki D.T.:  Zen und Kultur Japans, Stuttgart, Berlin, 1941 Kf 989

41.Tibet: mit den bewaffneten britischen Gesandschaft bis Lhaja En 216

42.Tagore R.: Sadhana: Der Weg zur Vollendung, Muenchen 1921 

43.Transhimalaja: Entdeckungen und Abenteuer in Tibet, Leipzig 1912 Bd. 1-3 En 221

44.Ueberweg F.: Grundriss der Geschichte der Philosophie des Altertums, Berlin 1865 Pb 778,2

45.Die Wunder der Welt, Stuttgart; Berlin, 1913 Ed 80




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz